Dit stuk heeft een wonderlijke ontstaansgeschiedenis. Toen ik het vorige stuk over determinisme schreef, kwam ik terecht bij een artikel van Robert M. Martin, waarin verwezen wordt naar zijn boek:
There
Are Two
Errors in the
the Titel of
This Book.
Ik bestelde dat verrassende werk bij Amazon en al lezend kwam ik uit bij een hoofdstuk dat handelt over ‘lege vragen’, oftewel vragen die op zichzelf niet te beantwoorden zijn, althans zo lijkt het.
Op pagina 28 wordt er verwezen naar een kunstenares uit New York, Janet Zweig geheten, die voor een kunstproject What is the opposite of a duck? in samenwerking met Martin filosofen heeft gevraagd om ‘onbeantwoordbare vragen’ aan te dragen. Dit resulteerde in een lange lijst, die ik voor deze gelegenheid heb vertaald, zodat de vragen ook voor het Nederlandse taalgebied integraal toegankelijk zijn. Verschillende vragen kennen we al uit de filosofie en de onbeantwoordbaarheid van de vragen mag sterk betwijfeld worden in een aantal gevallen. Haar lijst omvat 153 vragen, die ik hier ingekort heb. Vragen die ik werkelijk slecht gesteld vond of een duidelijke dubbeling in de lijst betroffen, heb ik eruit gehaald.
Naast vermaak bieden onderstaande vragen ook voldoende ruimte om er een filosofieles aan te wijden, om te bediscussiëren tijdens een gezellige maaltijd of om naar eigen inzicht te beantwoorden. Bij diverse vragen heb ik een aanzet gegeven tot beantwoording. Maak er gerust een gewoonte van om écht goede en bovenal verrassende ‘onbeantwoordbare vragen’ te bedenken! Welke twee fouten staan er overigens in de titel van dat boek van Martin?
| Oorspronkelijke vraag | Mijn Nederlandse vertaling | Opmerkingen en commentaar |
| What is the opposite of a duck? | Wat is het tegenovergestelde van een eend? | Hierbij moet ik denken aan het probleem dat de Duitse filosoof Ludwig Wittgenstein poneert in zijn Filosofische Onderzoekingen (1953). In de tekening konijn-eend, kun je zowel een eend als een konijn zien, maar nooit tegelijkertijd (probeer het maar eens). Waarneming is dus ook een mentale activiteit, aldus Wittgenstein. |
| What happens when you’re not looking? | Wat gebeurt er als je niet kijkt? | Er gebeurt waarschijnlijk van alles, omdat of anderen kijken, of misschien zoals de Britse empirist George Berkeley (1685-1753) het oploste: als we niets waarnemen, dan is er nog altijd God die alles waarneemt, en daarom bestaan de dingen. Zijn is waargenomen worden: Esse est Percipi. |
| If no one sees it, is a sunset still beautiful? | Als niemand het ziet, is een zonsondergang dan nog steeds mooi? | Zie opmerkingen hierboven. |
| What is time? | Wat is tijd? | Hierbij denken we ogenblikkelijk aan Augustinus.‘Wat is de tijd? Wanneer maar niemand het me vraagt, weet ik het; wil ik het echter uitleggen aan iemand die het vraagt, dan weet ik het niet.’ |
| Do fish get thirsty? | Krijgen vissen wel eens dorst? | Een zoutwatervis moet gewoon drinken anders droogt hij uit. Ze drinken zeewater waarbij hun nieren zo aangepast zijn dat zij deze zoutconcentraties kunnen verwerken. Bij zoetwatervissen is de zoutconcentratie in hun lichaam hoger dan dat van het water waarin ze rondzwemmen. Dus het water gaat hier door de huid naar binnen toe. Zoetwatervissen moeten dus niet veel drinken maar juist veel ontlasten om al dat water dat binnen komt kwijt te geraken.Zoetwatervissen hebben dus feitelijk nooit dorst. (Bron: Gerlinde Van Thuyne; Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek) |
| What is the answer to this question? | Wat is het antwoord op deze vraag? | |
| Is an apple alive when you eat it? | Is een appel levend wanneer je deze eet? | |
| For how long is now here? | Hoe lang is het ‘nu’ hier? | |
| What does the back of a shadow look like? | Hoe ziet de achterkant van een schaduw eruit? | Dit is waarschijnlijk een vraag die met recht niet is te beantwoorden, omdat het veronderstelt dat een schaduw een achterkant heeft, wat niet het geval is. |
| What do dragons eat? | Wat eten draken? | |
| How many skies are there? | Hoeveel hemelen zijn er? | Als het hier gaat over de niet metafysische hemel, maar de lucht die we boven ons zien, is het antwoord waarschijnlijk 1. Net zoals er maar één universum is, althans voor ieder mens met een gezond verstand. Tenzij je een Multiversum wil aannemen, maar je kunt helaas niet reizen tussen verschillende Heelallen. |
| What time is it on the moon right now? | Hoe laat is het op de maan op dit moment? | |
| Where is last year’s snow? | Waar is de sneeuw van vorig jaar gebleven? | |
| Can words explain everything? | Kunnen woorden alles uitleggen? | |
| Where is sound? | Waar is ‘geluid’? | |
| Does every question have an answer? | Heeft elke vraag een antwoord? | |
| What makes something art? | Wat maakt iets kunst? | Kunst is dat wat gemaakt is met de vooropstaande bedoeling de menselijke zintuigen én de menselijke geest te prikkelen. (bron: wikipedia) |
| If you replace every part of a boat, is it still the same boat? | Als je elk deel van een boot zou vervangen, is het nog steeds dezelfde boot? | Dit is de beroemde paradox van Thesus die verwant is aan de sorites-paradox.Theseus is de kapitein van een schip dat is gebouwd uit honderd houten planken. Wanneer hij met zijn schip de haven uitvaart, geeft hij aan de scheepstimmerman de opdracht om elke dag een houten plank te vervangen door een aluminium plank.De timmerman begint al gelijk en dus vaart er op de eerste dag een schip op de Middellandse zee met één aluminium plank. Op de tweede dag vaart er een schip met twee aluminium planken, op de derde dag een schip met drie aluminium planken, enzovoorts.Na honderd dagen loopt Theseus met zijn schip de haven weer binnen. Is het schip waarmee Theseus de haven uitvoer hetzelfde schip als het schip waarmee hij nu de haven binnenloopt?Zie: Trouw 25/3/03 |
| How high can you count? | Tot hoe ver kun je tellen? | Op https://howsecureismypassword.net/ kun je bekijken hoe lang het duurt voordat ‘een computer’ je paswoord zou kunnen kraken afhankelijk van zijn rekensnelheid. Het grootst aantal jaren is daar een ‘quintillion nonagintillion’ jaren, daarna volgt ‘oneindig’. Voor wie de afspraken dus leert kan een heel eind komen. Al duurt het tellen tot een quintillion nonagintillion vanaf 1 waarschijnlijk een quintillion nonagintillion jaren…Zie ook: https://en.wikipedia.org/wiki/Names_of_large_numbers |
| What would it be like to have 4000 eyes, like a housefly? | Hoe zou het zijn om 4.000 ogen te hebben, zoals een huisvlieg? | |
| What is a flazdoosh? | Wat is een flazdoosh? | Iets anders dan een kallipogon. Of toch niet? |
| If you shine a red light on a white wall, is the wall white or red? | Als je een rood licht laat schijnen op een witte muur, is de muur dan wit of rood? | Kleur is altijd een secundaire eigenschap van objecten, afhankelijk van licht (Kleur is namelijk een eigenschap van licht) . Dus je zou kunnen zeggen dat de kleur iets is wat de waarnemer onder bepaalde omstandigheden waarneemt. |
| What would it be like to live backwards? | Hoe zou het zijn om achteruit te leven? | Zie de film: The Curious Case of Benjamin Button (2008) |
| Do colors look the same to every person? | Zien kleuren er hetzelfde uit voor iedereen? | |
| If someone says, “I’m lying,” is that person lying? | Als iemand zegt: “Ik lieg”, liegt die persoon dan? | Dit is de beroemde leugen paradox, voor het eerst geformuleerd door waarschijnlijk Eubulides van Milete. Paulus schrijft er zelfs over (brief aan Titus, 1:12): Iemand uit hun kring, hun eigen profeet, heeft gezegd: ‘Leugenaars zijn de Kretenzers altijd, gemene beesten en luie buiken.’ Deze getuigenis is waar. |
| How do you know you’re not dreaming? | Hoe weet je dat je nu niet droomt? | Hoe weet je dat je droomt, wanneer je droomt? |
| How many stars are there? | Hoeveel sterren zijn er? | Zeventig triljard volgens wetenschappelijke schattingen. Dat is een zeven gevolgd door 22 nullen. |
| Are you the same person you were yesterday? | Ben jij dezelfde persoon als de persoon die je gisteren was? | Zie: Derek Parfit (1984). Reasons and persons. |
| If your feet were shaped like hands, would they leave handprints? | Als je voeten als handen zouden zijn gevormd, zouden ze dan handafdrukken achterlaten? | |
| What is it like to be a rock? | Hoe is het om een steen te zijn? | Een onzin vraag. Het heeft er de schijn van dat indien iemand zou veranderen in een steen, en we zouden hem 1:00 uur later terug veranderen in zichzelf, hij waarschijnlijk niets kan vertellen over hoe het was om een steen te zijn. Waarschijnlijk omdat stenen geen ervaringen opdoen… |
| Why is there something instead of nothing? | Waarom is er iets in plaats van niets? | Waar was God mee bezig alvorens Hij de hemel en de aarde maakte? En als er een tijd was waarin God bestond maar nog geen wereld, wat bewoog Hem er hem toe die wereld überhaupt te scheppen? Had God dan soms niet genoeg aan zichzelf? Enzovoorts. De oorspronkelijke vraag wordt vaak toegeschreven aan Leibniz: “Warum ist überhaupt Seiendes und nicht vielmehr nichts?” |
| What is infinity plus one? | Wat is oneindig plus een? | Zoals Blaise Pascal opmerkt in zijn Franse Gedachten (1670): Incomprehensible. Not all that is incomprehensible ceases to exist. Infinite number. An infinite space equal to a finite. |
| Who was the first human? | Wie was de eerste mens? | Daar zijn waarschijnlijk geen biografische gegevens meer van. De laatste mens daarentegen kan wel iets nalaten en hopen dat er ooit nog een intelligentie verschijnt. |
| Is a chair with one leg still a chair? | Is een stoel met een poot nog een stoel? | Zie: iedere stoel wenst weer een boom te zijn |
| How many drops of water are in the ocean? | Hoeveel druppels water gaan er in de oceaan? | Deze vraag stelde het herdersjongentje al in een sprookje uit Kinder- und Hausmärchen van de gebroeders Grimm. Het verrassend wijze herdersjongetje is beroemd om zijn antwoorden op complexe vragen en de koning van het land laat hem voor zich verschijnen. Hij zal het herdersjongetje als zijn kind beschouwen als hij drie vragen weet te beantwoorden. De eerste vraag die de koning stelt is hoeveel druppels water er in de wereldzee is. Het herdersjongetje wil dat de koning dan eerst de rivieren laat afdammen, zodat er geen water bij zal komen als hij telt…. |
| Where did yesterday go? | Waar is gisteren gebleven? | Zolang wij ons geheugen hebben, is gisteren waarschijnlijk in ons geheugen, hetzij op vele verschillende wijzen. |
| Could your parents never have met? | Zou het mogelijk zijn dat je ouders elkaar nooit ontmoet zouden hebben? | Zie: Back to the Future I, II, III. |
| If a bad person always pretends to be good, are they really bad? | Als een slecht persoon altijd pretendeert goed te zijn, is hij dan echt slecht? | Wanneer een persoon slecht handelt in de ogen van een rechtsstaat, en hij de indruk heeft dat hij goed is, is het waarschijnlijk dat hij ter beschikking wordt gesteld.Aan de andere kant, de discussie rondom de niet gekke gek Anders Breivik, die uiteindelijk door de rechters niet als krankzinnig werd beschouwd, terwijl psychiaters over elkaar heen duikelden, toont aan hoe lastig we het hebben met de subjectiviteit en de relativiteit van goed en kwaad.Zie: https://www.publiekrechtenpolitiek.nl/als-u-dit-leest-bent-u-net-zo-gek-als-breivik/ |
| Is a crocodile longer or greener? | Is een krokodil langer of groener? | Een vraag die een oneigenlijke vergelijking maakt tussen lengte en kleur. De oneigenlijke vergelijking/categorische fout blijkt overigens geliefd te zijn wanneer het gaat om onbeantwoordbaarheid. (Wat is de kleur van een getal, wat is het verschil in lengte van een plaat en een voetbalveld, hoe zwaar is een gedachte etc.) |
| Can you walk north from the north pole? | Kun je naar het noorden lopen als je op de noordpool bent? | |
| If I make a promise to my cat do I have to keep it? | Als ik een belofte maak aan mijn kat, moet ik die dan houden? | Wat is de reden dat je überhaupt een belofte maakt aan een kat? Het universele idee van een belofte die gemaakt wordt, is dat deze gehouden blijft, tenzij er een omstandigheid plaatsvindt waarin het houden van belofte grotere schade oplevert dan het verbreken. Overigens staat dat laatste ter discussie in de ethiek van Kant (universalisten) vs de ethiek van Bentham et al. (Utilitaristen) |
| Can a question be wrong? | Kan een vraag verkeerd zijn? | |
| Can you dig half a hole? | Kun je een half gat graven? | Je kunt hooguit de helft van het gat graven wat je voor ogen had. |
| What colour is a mirror? | Welke kleur heeft een spiegel? | |
| Where is your mind? | Waar zit je geest? | |
| Where were you before you were born? | Waar was je voor je geboorte? | Volgens David Hume op dezelfde plek waar je bent wanneer je gestorven bent. |
| Is it OK to lie to make someone happy? | Is het goed om te liegen wanneer je daar iemand gelukkig mee maakt? | Volgens de Duitse filosoof Kant mag je nooit liegen, ook niet wanneer het een ogenschijnlijk voordeeltje oplevert. Dat komt namelijk omdat je met liegen de controle verliest over de situatie en daarmee de controle verliest over je eigen verantwoordelijkheid. En wie neemt het je kwalijk wanneer je erkent dat je liever de waarheid spreekt, dan dat je liegt om daarmee iemand gelukkiger te maken? |
| Did time have a beginning? | Had tijd een begin? | Op het moment dat wetenschappers vaststellen dat het heelal op dit moment 13,72 miljard jaar oud is, moeten we op grond daarvan uitgaan dat tijd inderdaad een begin had. |
| Would this question still say anything if no one could read? | Zou deze vraag nog iets betekenen als niemand kon lezen? | Het is dan eerder de vraag, of iemand deze vraag nog kan stellen. |
| Is the answer to this question “no”? | Is het antwoord op deze vraag “nee”? | |
| Time? What is the speed of time? | Tijd? Wat is de snelheid van tijd? | Hierbij moet ik denken aan de anekdote van de verstrooide professor die ooit een tijdmachine bouwde. Na jaren van ingewikkelde studie had hij eindelijk zijn machine af. Met trots vroeg hij aan zijn vrouw om als eerste plaats te nemen in de cabine. Hij zei tegen haar dat de machine ongeveer een kwartier nodig had om op te starten, alvorens ze zou worden getransporteerd in de tijd. Toen de vrouw na een kwartier uitstapte, kon de professor zijn vreugde niet op. ‘Warempel, warempel! Volgens mijn berekeningen heeft de machine met een snelheid van een seconde/seconde je 15 minuten door de tijd laten reizen!’ |
| What is outside the universe? | Wat is er buiten het heelal? | Als het heelal alles is, dan is daarbuiten waarschijnlijk niets. Eigenlijk een soortgelijke vraag, wanneer men benieuwd is wie God heeft gemaakt. |
| Would you answer this question the same way tomorrow? | Zou je deze vraag morgen hetzelfde beantwoorden? | |
| What is the difference between a rabbit? | Wat is het verschil tussen een konijn? | |
| What is the sound of one hand clapping? | Wat is het geluid van één klappende hand? | Deze zogenaamde ‘koan’ is van de Japanse Zenmeester Hakuin (1686-1769). Hakuin blies de koan-traditie nieuw leven in en stond aan de wieg van het moderne Rinzai-Zen. Feitelijk betreft het hier een woordenspel waarin een foutieve vooronderstelling is geslopen, namelijk dat het klappen ook met 1 hand zou kunnen wanneer er geen andere hand of voorwerp bij betrokken is. Eén hand kan echter nog steeds op één voorwerp ‘klappen’. |
| Are more things smaller than you than larger then you? | Zijn er meer dingen kleiner voor je dan er dingen groter dan je zijn? | Ik zou eerder zeggen dat wij ons precies te midden van twee werelden bevinden: de wereld van het onbegrijpelijke grote, en de wereld van het onbevattelijke kleine. |
| What is the best painting ever? | Wat is het beste schilderij ooit? | Als kunst objectief was, zouden we deze vraag kunnen beantwoorden. |
| Where are numbers? | Waar zijn getallen? | In onze geest. |
| Are there things that don’t exist? | Zijn er dingen die niet bestaan? | Ik denk hier aan de Griekse filosoof Parmenides: Parmenides probeerde te analyseren wat “bestaan” betekent. Hierover zegt hij het volgende: “Wat is, is. Wat niet is, is niet.” Hieruit trekt hij een aantal belangrijke conclusies voor zijn filosofie: het zijnde is er altijd geweest en zal nooit vergaan. Immers, waaruit zou het zijnde ontstaan moeten zijn en waarin zou het moeten vergaan? Er is geen enkele beweging mogelijk. Het zijnde is dus niet op een plaats of in een tijd; alles wat er is, bestaat in een eeuwig heden. |
| Are things beautiful because we like them, or do we like things because they’re beautiful? | Zijn dingen mooi omdat we van ze houden, of houden we van dingen omdat ze mooi zijn? | |
| Can a hotel with an infinite number of rooms have no room available? | Kan een hotel met een oneindig aantal kamers geen kamers beschikbaar hebben? | Zie: David Hilberts ‘Hotelparadox’. Hilberts hotel heeft een aftelbaar oneindig aantal kamers. Het paradoxale aspect van het hotel is dat, zelfs als alle kamers bezet zijn, het een oneindig aantal nieuwe gasten kan opnemen. |
| How many hairs do you have to lose to be bald? | Hoeveel haren heb je nog te verliezen totdat je kaal bent? | |
| Which came first, the chicken or the egg? | Wat was er eerst, de kip of het ei? | Bepaalde wetenschappers menen het ei. Sommige andere wetenschappers toch de kip. Weer andere menen beide tegelijk. |
| What is music? | Wat is muziek? | Dat is wiskunde die goed klinkt. |
| Why is it good to be good? | Waarom is het goed om goed te zijn? | |
| Can you prevent your own birth by travelling back in time? | Kun je je eigen geboorte voorkomen door terug te reizen in de tijd? | Vergelijk dit met de zogenaamde grootvaderparadox. |
| Do animals think? | Denken dieren? | |
| Why do things have the names that they have? | Waarom hebben dingen de namen die ze hebben? | |
| Is there one world or many worlds? | Is er één wereld of vele werelden? | Denk hierbij aan de term van het multiversum. Dit verwijst naar het idee of concept dat er naast het zichtbare universum waar we in leven nog veel andere universa zijn waarnaar verwezen wordt als parallelle universa. De vraag is dan overigens wel of deze ooit een begin hebben gehad, en hoeveel parallelle universa er dan eigenlijk zijn. |
| Can we change the past? | Kunnen we het verleden veranderen? | Zie: https://nl.wikipedia.org/wiki/Tijdreizen |
| Is it possible to tell lies all the time? | Is het mogelijk om altijd leugens te vertellen? | Wanneer we in een werkelijkheid geraken waarin alleen maar leugens verteld worden, betekent het dat deze leugens vanzelf leiden tot de waarheid. Pas wanneer in een leugenachtige wereld af en toe een waarheid wordt verteld, dan is deze waarheid juist de leugen. Probeer maar eens bij de slager een half ons leverworst te bestellen, door alleen maar te liegen. |
| Can you think about nothing? | Kunt u denken over niets? | De vraag is, wanneer dit gelukt zou zijn, wat dan datgene is wat het denken weer op gang brengt. |
| Is there something bigger than the universe? | Is er iets groters dan het universum? | Misschien onze fantasie. |
| Is there an invisible monster behind you? | Staat er een onzichtbaar monster achter je? | Misschien staat het monster wel voor ons. |
| Do Martians like ice cream? | Houden marsmannetjes van ijs? | Is de President van Nederland een vrouw? |
| Have you stopped eating books? | Ben je gestopt met het eten van boeken? | Je kunt boeken wel verslinden, maar eten wordt over het algemeen afgeraden. |
| Is it true that cheese or not cheese? | Is het waar dat kaas of geen kaas? | |
| What makes something funny? | Wat maakt iets grappigs? | Zie: H. Plessner (2011 vertaling). Lachen En Wenen. |
| Do monkeys need time? | Hebben apen tijd nodig? | |
| Is a sailboat still a sailboat with the sail off? | Is een zeilboot nog steeds een zeilboot wanneer het zeil eraf is? | |
| What is the name of your name? | Wat is de naam van je naam? | |
| Do cats have feelings? | Hebben katten gevoelens? | |
| Can you do something wrong in your dreams? | Kan je iets verkeerd doen in je dromen? | Dat hangt af van de wetten, je geldende moraal en de regelgeving in je dromen. |
| How much is enough? | Hoeveel is genoeg? | |
| What happens to the characters after the end of the story? | Wat gebeurt er met de personages wanneer het verhaal is afgelopen? | Antwoorden kunnen gevonden worden bij de Franse filosoof Jacques Derrida. Maar misschien kan men zijn tijd beter besteden dan te zoeken naar antwoorden op deze vraag… |
| In what language do animals think? | In welke taal denken dieren? | Dolfijns. Of soms ook wel het ‘vogels’. |
| What’s it like to be a bat? | Hoe is het om een vleermuis te zijn? | Dit is een vraag van de Amerikaanse filosoof Thomas Nagel. In 1974 schreef hij een gelijknamig artikel. Nagel stelt dat reductie van het mentale niet mogelijk is omdat men nooit de ervaring “hoe het is om een vleermuis te zijn” in de fysische beschrijving van een vleermuis kan vatten. Om te weten hoe het is om een vleermuis te zijn, moet men weten hoe het is om de wereld via echolocatie gewaar te worden. En dat is onmogelijk… |
| Is time real? | Is tijd echt? | |
| How big is the biggest number? | Hoe groot is het grootste getal? | |
| If a tree falls in the woods and no one is there, does it make a sound? | Als een boom valt in het bos en er is niemand in de buurt, maakt hij dan geluid? | Wederom een raadsel van de Ierse filosoof George Berkeley. Een mooi gedicht van Ronald Knox is hier op zijn plek, genaamd ‘God in the Quad’-There was a young man who said, “God Must think it exceedingly odd If he finds that this tree Continues to be When there’s no one about in the Quad.”- -Dear Sir: Your astonishment’s odd: I am always about in the Quad. And that’s why the tree Will continue to be, Since observed by Yours faithfully,GOD.- |
| Can you step in the same river twice? | Kun je twee keer in dezelfde rivier stappen? | Volgens de tegenhanger van de eerder genoemde Parmenides, Heraclitus niet: “Men kan niet tweemaal in dezelfde rivier stappen, want het is steeds weer vers water dat u tegemoet stroomt.” Oftewel: Panta rhei |
| Are you thinking what I’m thinking? | Denk jij wat ik denk? | |
| What is bigger than the biggest thing imaginable? | Wat is groter dan het grootste ding denkbaar? | Vgl. het ontologisch godsbewijs van Anselmus: God is het grootst denkbare. Daarboven kan niet worden gedacht. Alles wat groter is dan God, zouden we dat willen denken, is precies wat we dan God noemen. |
| How wet is water? | Hoe nat is water? | |
| Exactly how tall do you have to be to be tall? | Hoelang moet je precies zijn om lang te zijn? | Afhankelijk van de gemiddelde lengte van mensen om je heen, misschien tenminste 5% boven dat gemiddelde. |
| What does purple smell like? | Hoe ruikt de kleur paars? | |
| How long is a moment? | Hoe lang is een ogenblik? | |
| How many times can you cut a rope in half? | Hoe vaak kun je een touw doormidden snijden? | |
| Is this sentence true? | Is deze zin waar? | |
| Is doing nothing doing something? | Is niets doen iets doen? | |
| What if an unstoppable force met an immovable object? | Wat als een onstuitbare kracht botst met een onbeweeglijk object? | Jammer genoeg kan er geen universum bestaan waarin beide entiteiten een bestaan hebben. Of er is een universum met een onstuitbare kracht. Of er is een universum met een onbeweeglijk object. Iets anders verdraagt onze logica niet. |
| What happened to the past? | Wat is er gebeurd met het verleden? | |
| How many words are not in this sentence? | Hoeveel woorden zitten er niet in deze zin? | |
| If you do everything there is to do, what can you do next? | Als je alles gedaan hebt wat er te doen is, wat kun je vervolgens dan nog doen? | Je kunt dan gaan herhalen.Vgl. Highlander (1986). Of de nog veel briljantere film Groundhog Day (1993). |
| Are there colors we can’t see? | Zijn er kleuren die we niet kunnen zien? | |
| Do you feel what I feel? | Voel je wat ik voel? | Vergelijk weer Wittgenstein in zijn filosofische onderzoekingen (1953) over dit probleem. |
| Have we been visited by time travellers from the future? | Zijn we bezocht door tijdreizigers uit de toekomst? | |
| If there were no people, would murder still be wrong? | Als er geen mensen zouden zijn, zou moord nog steeds verkeerd zijn? | Wat is de betekenis van ‘verkeerd’ wanneer er geen rationele wezens zijn die daaraan betekenis kunnen verlenen? |
| What is the square root of love? | Wat is de wortel van de liefde? | Liefde. |
| Where is the point of no return? | Waar ligt het ‘point of no return’? | |
| Is this a trick question? | Is dit een strikvraag? | |
| Can computers think? | Kunnen computers denken? | Vergelijk hiertoe het beroemde artikel van Alan Turing en de bijbehorende Turingtest. Het artikel Computing Machinery and Intelligence (1950) opent als volgt: “Ik stel voor om de vraag te beschouwen: kunnen machines denken? Dit moet beginnen met definities van de begrippen machine en denken…” |
| When you stand on your head, which way is up? | Wanneer je op je hoofd staat, welke kant is dan boven? | |
| If you fall asleep in a dream, where do you wake up? | Als je in slaap valt in een droom, waar wordt je dan in wakker? | |
| Can anyone read your mind? | Kan iemand je gedachten lezen? | Het lijkt niet waarschijnlijk dat de wetenschap ooit in staat zal zijn om een machine uit te vinden die kan waarnemen wat iemand denkt. Wel is het mogelijk om te zien dat iemand denkt. |
| Why can’t we all get along? | Waarom kunnen we niet allemaal met elkaar opschieten? | |
| Do snakes have tails? | Hebben slangen een staart? | |
| What will you never guess? | Wat zul je nooit raden? | |
| How do you know you’re not a computer? | Hoe weet je dat je niet een computer bent? | Hoe weet een computer dan hij geen mens is? Zie verder: Hilary Putnams ‘brein in een vat’-argument: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hersenen_in_een_vat |
| How many unanswerable questions are there? | Hoeveel niet te beantwoorden vragen zijn er? |