Op Facebook circuleert er op dit moment een petitie die oproept geen bloemen naar de Paus te sturen. Op het eerste gezicht lijkt het op een slechte en flauwe grap, zoals we ze wel vaker voorbij zien komen op dit medium, maar met 30.000 “likes” (and counting) is het algauw ernst. De initiatiefnemer is dan ook zo trots, dat hij geen mogelijkheid onbenut laat te laten merken hoeveel mensen al hebben gestemd op zijn ‘grapje’.
In deze korte bijdrage noteer ik enkele kritische kanttekeningen bij de insteek en de intentie van dit initiatief. Geheel tegen beter weten in overigens; het draagt namelijk vrijwel niets bij aan het werkelijke probleem van het diepgewortelde gebrek aan nuance omtrent het katholicisme.
Aanleiding voor deze petitie, is de kersttoespraak van de Paus op 21 december 2012. Wie de moeite heeft genomen de tekst enigszins te bestuderen, merkt al spoedig op dat hier niets anders wordt gedaan dan op te roepen voor de eenheid van het gezin. Iets dat niet alleen geheel in de lijn ligt met dat waar het katholicisme nu eenmaal voor staat, maar goed onderbouwd ook op profane instemming zou moeten kunnen rekenen. Dat in de gehele tekst op geen enkele wijze homoseksualiteit benoemd laat staan veroordeeld wordt, is helaas aan vele dovemansoren gericht. Waarmee ik overigens geenszins de vrouw wil beledigen.
De strekking van de petitie luidt ongeveer als volgt: “Sinds 1985 schenken Nederlandse kwekers met Pasen bloemen aan de Paus. Maar verdient iemand die homoseksualiteit veroordeelt bloemen?” Deze oproep zou dus gericht zijn aan de Nederlandse bloemenkweker, die wereldwijde reclame voor zijn product dus aan de kant moet schuiven voor een onduidelijke belediging? Daarbij verwacht ik ook een petitie tegen de Nederlandse bloemenkweker indien er toch bloemen worden gestuurd met Pasen. Want we willen natuurlijk geen bloemen van een organisatie die bloemen stuurt naar iemand die iets zegt over de eenheid van het gezin…
Als we de retoriek hier echter even voor lief nemen (geen bloemen sturen naar iemand die gebruik maakt van een fundamenteel grondrecht!), dan blijft de vraag staan wat hier bedoeld wordt met ‘veroordelen’. Zoals bekend, is het inherent aan geloofsopvattingen van de katholieke kerk, dat homoseksualiteit geen grondslag kan zijn voor het gekoesterde traditionele gezin. Dat is echter geen veroordeling, slechts een alom bekende en logische opvatting die geheel binnen de grenzen van de vrijheid van godsdienst valt. Wie daar op dit moment nog door beledigd wordt, die moet werkelijk onder een steen vandaan zijn gekropen, en begrijpt héél weinig van religie. Maar bovenal, het veroordelen en discrimineren van homoseksuelen wordt nota bene door de katholieke kerk zélf sterk afgekeurd:
(2358, catechismus) Bij een niet gering aantal mannen en vrouwen is de homoseksuele neiging diepgeworteld. Deze objectief ongeordende neiging betekent voor de meesten van hen een beproeving. Men moet deze mensen met respect, begrip en fijngevoeligheid behandelen. Men moet iedere vorm van onrechtmatige discriminatie vermijden.
Dit soort nuances zijn al vele honderden malen gemaakt, maar dat stopt de stroom aan goedkoop en vals sentiment helaas niet. Natuurlijk heeft de katholieke kerk als organisatie veel aan zichzelf te wijten, maar het probleem zit vooral in de tendens telkens weer het kind met het badwater weg te gooien. Deze petitie is daar ook weer een mooi voorbeeld van. Ik vind het bovendien, maar dat is persoonlijk, een zweem hebben van gebrek aan oprechtheid. En zijn homoseksuelen werkelijk gebaat bij dit soort initiatieven? Ligt er een doorleefde betrokkenheid voor de bloembollenkweker aan ten grondslag? Welk volgend initiatief van deze bedenker tegen homodiscriminatie kunnen we spoedig verwachten? NB: meer dan de helft van alle landen waar wij bloembollen naar verschepen hebben zeer bedenkelijke opvattingen over homoseksualiteit; kansen te over!
Wat tenslotte opvalt, is dat naast de eindeloze stroom van meelopers (‘meeklikkers’ om in facebooktermen te blijven), velen precies die fout maken, die zij zogenaamd juist veroordelen. Ze zijn tegen het beledigen van homo’s (tja, wie niet?), maar de beledigingen aan het adres van katholieken, de Paus en alles wat daarmee samenhangt zijn niet van de lucht. De ene generalisatie na de andere stereotypering wordt uit de kast getrokken. Want het enige waar de gemiddelde kritische sympathisant van dit initiatief toe in staat lijkt, is het maken van een karikatuur. Daar kan een ander zich dan natuurlijk weer bij aansluiten, want karikaturen zijn nu eenmaal gemakkelijk te volgen…. Wie dit te kort door de bocht vindt, nodig ik graag uit eens een blik te werpen op de commentaren bij deze petitie en de commentaren die hiermee samenhangen.
Natuurlijk, de katholieke kerk is een makkelijke prooi en een garantie voor veel vluchtige aandacht als je er een zogenaamde scherpe, ‘gedurfde‘ mening over hebt. Maar mijn uitdaging aan iedere lezer zou zijn zich proberen te onttrekken aan het karikaturale beeld dat telkens de overhand heeft, waarbij het wezen van het algemene religieuze niet het onderspit hoeft te delven voor allerhande menselijke fouten, verkeerde interpretaties en gehypt bloembollensentiment.